Glasblazen aan de brander
Glasblazen aan de brander geeft ongekende mogelijkheden om glas vorm te geven: van een kleine pandora kraal tot levensgrote beelden, van delicate kerstbal tot knikker die je over de stoep kunt gooien. Bijna alles is mogelijk met branders. Het mooie is, je hebt niet veel meer nodig dan een goede zuurstofbrander, wat handgereedschap, en een oventje om de glaskunst langzaam in af te koelen. Een mooi alternatief, of juist een waardevolle uitbreiding voor een échte glasblazerij.
Flameworking of lampworking
Glasblazen aan de brander staat ook bekend als flameworking of lampworking. De term flameworking spreekt voor zich: je werkt met glas in een open vlam (flame). De herkomst van "lampworking" is minder eenduidig. Volgens sommigen stamt de naam uit de begintijd van de glasindustrie, bijvoorbeeld bij Philips, waar glazen gloeilampen (peertjes) werden geblazen met behulp van gasbranders. Anderen beweren dat de term teruggaat naar een tijd vóór gasbranders, toen glas werd gesmolten in de vlam van olielampen. Hoewel het mogelijk is om een klein beetje glas te smelten in het vlammetje van een olielamp, lijkt het onwaarschijnlijk dat dit tot zoveel bruikbare resultaten leidde dat de naam eraan gewijd is. Er zijn traditionele opstellingen bekend waarbij kooltjes - die met een balg van extra zuurstof werden voorzien - in een klein oventje werden opgestookt. Oven het gat, of schoorsteentje, werden dan kralen gemaakt, zoals in onderstaand schetsje:
Glas heeft hitte nodig, heel veel hitte. Glas is namelijk een hele slechte warmte geleider, en dat is maar goed ook want het betekent dat een korte glazen staaf aan de ene kant 1200 graden Celsius kan zijn, terwijl de andere kant gewoon op kamertemperatuur is. Juist deze eigenschap maakt glasblazen in de brander mogelijk.
Glaskunst maken in de brander
Je kunt dus een staafje glas of een glazen buis van 30 centimeter nemen, het puntje voorzichtig opwarmen tot smelttemperatuur (tussen de 900 en 1450 graden, afhankelijk van de glassoort), terwijl je de andere kant gewoon vasthoudt, met blote handen. Als glas smelt, gaat het druipen. Door de staaf rond te draaien, kun je aan het puntje een bolletje vloeibaar glas draaien. Dat bolletje kun je om een mandrel (een RVS staafje met losmiddel) draaien, en dan krijg je een kraal. Je kunt het bolletje ook gaan vormen met gereedschap. Bijvoorbeeld, pletten tot een lollyvorm, warm maken, en trekken met een pincet en je hebt een bloemblad. Of je zet twee bolletjes op elkaar, en je hebt het begin van een sneeuwpop. Trek je met een pincet aan een bolletje, dan wordt deze uitgestrekt: een pootje van een dier bijvoorbeeld.
BLAZEN AAN DE BRANDER
Met de brander kun je prachtig werken met glas, alsof je ermee "kleit". Alle kleuren van de regenboog zijn verkrijgbaar, en omdat je niet per se met een blaaspijp hoeft te werken, ben je niet gebonden aan een ronde basishouding. Vrijwel alle vormen kunnen met de brander worden gemaakt.
Daarnaast kun je met de brander ook glas blazen. Net zoals je met een blaaspijp zowel massief (niet geblazen) als hol (wel geblazen) glaswerk kunt maken, is dit ook mogelijk met de brander. Je kunt een kleine blaaspijp gebruiken, maar vaker wordt gewerkt met een glazen buis. Door een stukje buis aan één of beide uiteinden te verhitten en uit elkaar te trekken, creëer je een rietje. Het dikkere middenstuk verwarm je vervolgens om het uit te blazen tot een holle glazen bol. Op deze manier kun je laboratoriumbenodigdheden en kleine gebruiksvoorwerpen maken, zoals wijnglazen, kandelaars, kerstballen en flesjes.
Glazen pen
Alles kun je maken aan de brander, zo ook glazen pennen. Dit project - in samenwerking met kunstschilder Rick Duijs - geeft een goed beeld van hoe glasblazen aan de brander in zijn werk gaat.